توجه به رویکردهای روانشناختی و پژوهش و آموزش در موزه هنرهای معاصر

گزارش دکتر شهاب از افتتاح دو نمایشگاه؛

آیین گشایش نمایشگاه «چشم در چشم (پرتره در هنر مدرن و معاصر)» و «همسفر با آفتاب» در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار دکتر شهاب، آیین گشایش نمایشگاه «چشم در چشم(پرتره در هنر مدرن و معاصر) از آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران و نمایشگاه «همسفر با آفتاب (مروری بر آثار فرخ شایسته) عصر روز گذشته، پانزدهم دکتر شهاب ماه در با حضور محمد خراسانی زاده،‌مدیرکل هنرهای تجسمی، سفیر سریلانکا و مسئول امور فرهنگی جمهوری خلق چین ، هنرمندان، هنردوستان، خبرنگاران و مدیران تجسمی در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.

در مراسم افتتاحیه محمد خراسانی زاده مدیرکل هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر با تبریک هفته فرهنگی تهران گفت: نمایشگاه «چشم در چشم» یکی از غنی ترین نمایشگاه‌ها در دنیا است که رویکردی روانشناختی دارد و توسط جمال عرب زاده گردآوری شده است. هر کدام از اسامی در این نمایشگاه برای برگزاری یک نمایشگاه مجزا کافی هستند که یکجا جمع شده‌اند.

وی با تأکید براینکه فرخ شایسته نیز هنرمندی از نسل هنرمندان شیراز است، گفت: وی سالهاست در داخل و خارج از کشور خلق اثر می‌کند و آثارش در معرض نمایش عموم است الان هم آثار او در بینال هنر ونیز به نمایش در آمده است.

سپس جمال عرب زاده نیز در صحبت‌هایی گفت: آثار بیش از ۱۳۰  هنرمند دراین نمایشگاه به نمایش در آمده است. هنرمندان می‌دانند که ایجاد یک نمایشگاه موضوعی بر روی یک مجموعه معین کار دشواری است. تم پرتره نیز امکان در گستردگی به ما می‌دهد. رویکرد این نمایشگاه هم پژوهشی و آموزشی است.

به گزارش دکتر شهاب، در استیتمنت نمایشگاه «چشم در چشم» به قلم جمال عرب زاده کیوریتور نمایشگاه نوشته شده است: «تصویری حاوی بازنمایی خصوصیات فردی سوژه این عمومی‌ترین تعریف ارائه شده از یک پرتره است. در حالی که تاریخ پرتره‌نگاری مشتمل بر مفاهیمی فراتر از آن است در واقع پرتره یکی از عمومی‌ترین و کهن‌ترین اشکال تصویری است که خاستگاه آن را می‌توان تا تمدن‌های اولیه دنبال کرد. اولین ارجاعات بصری پرتره، عموماً کارکردی نمادین داشتند، یعنی از همان ابتدا پرتره بر چیزی ورای ظاهر سوژه‌اش دلالت می‌کرد.

تجلی ملموس یک خدای باستانی یا نمادی از یک حکمران خیلی زود ارتباط بین این ژانر تصویری و بازنمایی قدرت در جامعه آشکار و در تمدن‌هایی مانند مصر و یونان به صورتی گسترده به کار گرفته شد. همچنین کشف گستردگی ابعاد جایگزینی در پرتره امکان گسترش این قدرت نمادین را به عرصه‌ای فراتر از حیات سوژه یعنی مرگ مهیا ساخت لذا باعث شد تا برای قرن‌ها پرتره‌ها قدرت نمادین مردگان را برای زندگان نمایندگی کنند اگر چه آغاز این کار کرد پرتره از دوران باستان بود، اما در پایان قرون وسطی و به واسطه پذیرفته شدن شمایل‌های مقدس (آیکن) در مسیحیت به اوج خود رسید؛ هر چند این جنبه گرایش به فردگرایی را در پرتره کم رنگ‌تر کرد.

بازگشت دوباره به فردگرایی که ثمره اومانیسم دوران رنسانس بود جان تازه‌ای به پرتره نگاری بخشید. نمایش فردیت در خصوصیات ظاهری سوژه در پرتره نه تنها مدیون تغییر نگاه به انسان بلکه مرهون ابداع تکنیک‌های تصویری به ویژه در شمال اروپا بود. برخی از این ابداعات تصویری شامل رنگ روغن و ابزار‌های اپتیکی مانند اتاق تاریک بود؛ امری که در قرن هفدهم به دوران شکوه پرتره نگاری با هنرمندانی مانند روبنس، ولاسکز و رامبراند ختم و موجب شد تا پرتره جایگاه مهمی در میان دیگر ژانر‌های نقاشی در آکادمی پیدا کند. ابداع عکاسی در نیمه اول قرن نوزدهم اگر چه باعث شد تا پرتره بازنمایانه به تدریج از نقاشی به عکاسی مهاجرت کند، اما هم زمان نقاشان پرتره را به کاوش در مسیری جدید واداشت جهان پنهان روح سوژه این نمایشگاه با ارجاع به بعضی از مفاهیم دخیل در پرتره نگاری منتخبی از آثار پرتره هنر مدرن و معاصر ایران و جهان متعلق به گنجینه موزه هنر‌های معاصر تهران را به نمایش می‌گذارد.»