راز مرگ فرعون بزرگ فاش شد / رمزگشایی از معمای ۳ هزار ساله

به گزارش دکتر شهاب یک پژوهش ژنتیکی جدید سرنخ های مهمی دربارۀ علل مرگ این پادشاه جوان فاش کرده است. تحقیقات تازه که بر مبنای تحلیل دی ان ای مومیایی توت عنخ آمون انجام گرفته حاکی از آن است که ابتلای مکرر او به بیماری مالاریا به همراه ناهنجاری های استخوانی و اختلالات ژنتیکی ناشی از ازدواج فامیلی احتمالاً نقشی کلیدی در مرگ او داشته اند.

به نقل از یورونیوز توت عنخ آمون حدود ۱۳۳۲ سال پیش از میلاد در دوران پادشاهی نوین مصر به سلطنت رسید. او تنها ۹ سال توانست حکومت کند و در سن ۱۸ سالگی درگذشت. اگرچه سلطنت او کوتاه بود اما کشف آرامگاه تقریباً دست نخورده اش توسط «هاوارد کارتر» در سال ۱۹۲۲ شهرتی جهانی برای او به ارمغان آورد.

در این مقبره بیش از ۵ هزار اثر تاریخی از جمله ماسک طلایی معروف او عصاهای مخصوص راه رفتن داروهای گیاهی و اشیای شخصی کشف شدند.

بیماری مرگبار

طبق نتایج اعلام شده از سوی تیم تحقیقاتی متشکل از مرکز ملی تحقیقات مصر دانشکده پزشکی دانشگاه قاهره و دو متخصص ژنتیک آلمانی دی ان ای استخراج شده از بقایای مومیایی توت عنخ آمون نشانه هایی از ابتلا به مالاریا را نشان می دهد.

تیم بَتی مدیر نمایشگاه توت عنخ آمون در این باره می گوید: «آزمایش ها نشان می دهند توت عنخ آمون به مالاریا مبتلا بوده و این بیماری احتمالاً نقش مهمی در مرگ او داشته است.»

جالب اینکه این بیماری در دی ان ای پدربزرگ و مادربزرگ او یعنی فرعون «آمنهوتپ سوم» و ملکه «تیه» نیز مشاهده شده است. در عصر توت عنخ آمون مالاریا بیماری شایعی بود که برخلاف امروز درمان موثری برای آن وجود نداشت و می توانست به سرعت مرگبار شود.

ناهنجاری های وراثتی و زندگی در خانواده سلطنتی

تحلیل های ژنتیکی تکمیلی همچنین نشان دادند که توت عنخ آمون حاصل ازدواج پدرش با خواهر تنی خود بوده است موضوعی که در خانواده های سلطنتی مصر باستان رایج بود. هدف از این ازدواج های فامیلی حفظ خلوص «خون سلطنتی» بود اما این کار باعث شیوع بیماری های ژنتیکی در میان نسل های پادشاهی می شد.

برخی پژوهشگران مانند مارک گابولد مصرشناس فرانسوی معتقدند که والدین توت عنخ آمون (اخناتون و نفرتیتی) تنها پسرعمو و دخترعمو بوده اند و نتیجه ازدواج های چند نسل پی درپی میان خویشاوندان نزدیک ساختار ژنتیکی مشابه خواهر و برادر ایجاد کرده است.

یک مطالعه منتشرشده پیش از این نشان داده بود که این ازدواج های فامیلی ممکن است منجر به بیماری های متعددی در توت عنخ آمون شده باشد از جمله بیماری استخوانی نادر «کوهلر نوع ۲» که در کودکان باعث نکروز و از بین رفتن بافت استخوانی پا می شود.

تصاویر سی تی اسکن از مومیایی او نیز شواهدی از نکروز یا مرگ بافت در پای چپ او را نشان داده اند. در آرامگاه او همچنین بیش از ۱۳۰ عصا کشف شده که تأیید می کند او در راه رفتن مشکل داشته و ممکن است این ناتوانی در کنار حملات مالاریا علت اصلی مرگ او بوده باشد.

پادشاهی که تنها ۹ سال سلطنت کرد و در جوانی درگذشت اما آرامگاه طلایی و داستان رازآلود زندگی و مرگش نام او را بعد از نزدیک به ۳ هزار سال هنوز زنده نگه داشته است.

۵۸۵۸