شایع ترین بیماری های گوارشی در کشور / اهمیت غربالگری سرطان روده بزرگ

فوق تخصص گوارش و بیماری های کبدی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سبک زندگی را از مهم ترین علل افزایش بار بیماری های گوارشی خواند و بر لزوم غربالگری سرطان های شایع گوارشی تاکید کرد.

به گزارش دکتر شهاب، دکتر امیر صادقی با بیان اینکه بیماری های دستگاه گوارش از جمله بیماری های نسبتاً شایع محسوب می شوند، اظهار کرد: شیوع این بیماری ها در ایران و دنیا روند صعودی دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه سبک زندگی یکی از مهمترین علت های افزایش بار بیماری های گوارشی است خاطرنشان کرد: بی تحرکی، عادات بد غذایی و افزایش شیوع چاقی از جمله موارد تشدید کننده بیماری های گوارشی هستند.

شایع ترین بیماری های گوارشی 

 صادقی با بیان اینکه برخی از بیماری های گوارشی بسیار شایع هستند، توضیح داد: کبد چرب و عفونت هلیکوباکتر پیلوری معده شیوع 40 تا 50 درصدی در کشور را به خود اختصاص می دهد.

وی افزود: بیماری رفلاکس معده، بیماری نسبتا شایعی است که آمار 15 تا 20 درصدی در جمعیت کشور دارد و یا 15 درصد مردم کشور مبتلا به سنگ های صفرای هستند.

صادقی با بیان اینکه یبوست به ویژه در زنان یکی دیگر از بیماری های شایع در دستگاه گوارش است، ادامه داد: بیش از 20 درصد جامعه به یبوست مزمن مبتلا هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره سرطان های شایع گوارش و کبد نیز گفت: به دلیل افزایش سن جمعیت و فاکتورهای خطر بیماری ها، متاسفانه این بیماری ها نیز در حال رشد هستند. اهمیت توجه به سلامت دستگاه گوارش بسیار زیاد است؛ به شکلی که از بین هفت سرطان شایع بدن، چهار مورد مربوط به سرطان های دستگاه گوارش هستند.

وی ادامه داد: از هفت سرطان شایع منجر به مرگ ومیر نیز در کشور ما، پنج مورد مربوط به سرطان های گوارشی هستند که چنانچه بخواهیم این موارد را نام را ببریم از جمله آن می توان به سرطان معده، روده بزرگ، مری، پانکراس و کبد اشاره کرد.

اهمیت غربالگری سرطان روده بزرگ

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به اینکه پولیپ های روده از جمله ضایعات پیش سرطانی هستند که شیوع 25 درصدی در سنین بالای 50 سال، اضافه کرد: چنانچه جامعه هدف تحت برنامه های غربالگری قرار نگیرند، از هر 20 نفر یک نفر مبتلا به سرطان روده بزرگ خواهد شد، ضمن اینکه سرطان روده بزرگ در افراد جوان زیر 50 سال در حال افزایش است و این زنگ خطری برای جامعه محسوب می شود. پیش از این از هر 10 نفر مبتلا به سرطان روده بزرگ یک نفر کمتر از 50 سال سن داشت ولی متاسفانه در حال حاضر از هر پنج نفر یک نفر زیر 50 سال سن دارد که به این بیماری مبتلا است.

فوق تخصص گوارش و بیماری های کبدی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به نشانه های بیماری های گوارشی نیز اشاره کرد و افزود: مثال بارزی که درباره این بیماری ها وجود دارد اینگونه مطرح می شود که بسیاری از این بیماری ها مثل کوه یخ هستند، ما تنها قسمتی از کوه یخ را که بالای آب است، مشاهده می کنیم، درحالیکه حجم عمده کوه یخ که زیر آب قرار داد اصلا به نظر نمی آید.

بی اطلاعی 98 درصدی مبتلایان کبد چرب از بیماری خود

صادقی با اشاره به اینکه بیشتر بیماریهای گوارشی علامت و یا نشانه اختصاصی ندارند، گفت: این بیماری ها معمولا از جمله بیماری های بدون علامت تلقی می شوند به طور مثال بیشتر مبتلایان به کبد چرب از بیماری خود اطلاعی ندارند، چون این بیماری علامت خاصی هم ایجاد نمی کند ضمن اینکه مبتلایان به عفونت های هلیکوباکترپیلوری و زخم های گوارشی تا زمانیکه دچار عوارضی مثل خونریزی و انسداد نشوند و یا حتی در فازهای انتهای مبتلا به سرطان نشوند، بدون نشانه هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره بیماری سلیاک نیز افزود: اغلب مبتلایان فاقد علامت های بالینی هستند.

وی اضافه کرد: چنانچه مبتلایان به بیماری های گوارشی تحت غربالگری و برنامه های تشخیصی زودهنگام غربالگری قرار نگیرند ممکن است در فاز نهایی بیماری درمان بسیار پیچیده یا غیرممکن شود.

 صادقی در ادامه اهمیت اجرای برنامه های تشخیص زودهنگام و غربالگری را مورد توجه قرار داد و خاطرنشان کرد: عمده سرطان های دستگاه گوارش تا زمانیکه علامتی ندارند بدون تشخیص می مانند و زمانیکه علامت دار می شوند، اقدامات درمانی به اندازه کفایت کارساز و موثر نیست.

سن غربالگری سرطان روده بزرگ

عضو هیات علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: 45 تا 75 ساله ها نیز تمام جمعیت باید تحت غربالگری روده بزرگ قرار بگیرند، این غربالگری ها می تواند به شکل تست های مدفوع یا بصورت سالیانه و یا کولونوسکوپ هر 10 سال یکبار باشد، مثلا فردیکه هیچ گونه نشانه بالینی ندارد باید از سن 45 تا 75 سال حتما برنامه غربالگری روده بزرگ را انجام دهد.

وی به افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند نیز هشدار داد: سن غربالگری در این افراد 10 سال کمتر از سایرین است، ضمن اینکه بازه های زمانی غربالگری در این افراد کاهش پیدا می کند، عمدتا افرادیکه سابقه غربالگری روده بزرگ را دارند باید برنامه غربالگری خود را حتما توسط کولونوسکوپی انجام شود و تنها به تست های مدفوع اکتفا نکنند، این افراد باید هر پنج سال یکبار تحت برنامه های غربالگری قرار گیرند.

دومین سرطان شایع و قابل پیشگیری نیز سرطان معده است که این عضو هییت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد و افزود: عفونت هلیکوباکتری، شایع ترین عامل سرطان معده است و توصیه می شود در کشورهایی که سرطان شیوع بیشتری از جمله ایران دارد افراد تحت غربالگری این سرطان باشند.

مبتلایان به دیابت و چربی خون از نظر ابتلا به کبد چرب تحت بررسی قرار گیرند

وی با اشاره به اینکه سرطان کبد یکی دیگر از بیماری های شایع دستگاه گوارش است، ادامه داد: در برخی گروه ها حتما بررسی این بیماری در دستور کار است به طور مثال برای افرادیکه شاخص توده بدنی یا BMI آنان بالاتر از 25 است و یا دور کمر در مردان بیش از 100 سانت و در زنان بیش از 90 سانت باشد، غربالگری کبد چرب ضرورت دارد، ضمن اینکه مبتلایان به دیابت، پر فشاری خون و چربی خون بالا هم باید از نظر ابتلا به کبد چرب تحت بررسی باشند.

فوق تخصص گوارش و بیماری های کبدی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه امروزه شایع ترین علت ابتلا به سرطان کبد، کبد چرب است، اضافه کرد: بیماری هپاتیت B نیز یکی از معضلاتی است که در کشور به حساب می آید و نیاز افراد است که حتما تحت بررسی و غربالگری باشند.

صادقی به راه های پیشگیری از بیماری های گوارشی نیز اشاره کرد و افزود: داشتن سبک زندگی سالم، انجام برنامه های ورزشی منظم حداقل 150 تا 200 دقیقه در هفته ، برنامه ها و عادات غذایی مناسب و همچنین رژیم های غذایی مناسب، نداشتن اضافه وزن و پرهیز از مصرف سیگار و الکل باید مورد توجه باشد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، وی هشدار داد: به هیچ عنوان مصرف سالم و بی خطر الکل معنایی ندارد و سالم ترین میزان مصرف الکل صفر گرم در روز است و در کنار آن باید برنامه های غربالگری و زودهنگام مد نظر باشد.

پایان خبر دکتر شهاب