بعد از فوت زن مهریه به کی میرسه

پس از فوت زن، مهریه او از بین نمی رود و به عنوان یکی از حقوق مالی و دارایی های او به ورثه قانونی اش تعلق می گیرد. این حق مالی، مانند سایر اموال متوفی، بر اساس قوانین ارث و طبقات وراث میان آنها تقسیم خواهد شد. مرد موظف است در صورت مطالبه ورثه، مهریه همسر فقید خود را به آنها پرداخت کند.

فوت یکی از حساس ترین و غم انگیزترین لحظات زندگی است که در کنار بار عاطفی سنگین، با پیچیدگی های حقوقی فراوانی نیز همراه می شود. یکی از مسائل مهمی که پس از فوت زن مطرح می گردد، تکلیف مهریه اوست. این موضوع برای بسیاری از خانواده ها، هم برای مردانی که همسر خود را از دست داده اند و هم برای ورثه متوفی، با ابهامات و سوالات زیادی همراه است. تصورات اشتباهی نیز در این زمینه وجود دارد؛ برخی گمان می کنند با فوت زن، مهریه او نیز ساقط شده و دیگر قابل مطالبه نیست، در حالی که واقعیت حقوقی چیز دیگری است. مهریه، به عنوان یک حق مالی مسلم برای زن، حتی پس از فوت او نیز باقی می ماند و به ورثه قانونی اش منتقل می شود. در این مقاله، تلاش شده است تا با زبانی شیوا و با استناد به قوانین موجود، ابعاد مختلف این موضوع حساس را روشن سازیم و راهنمایی جامع برای افرادی که با این شرایط روبه رو هستند، ارائه دهیم.

اصول کلی تعلق مهریه بعد از فوت زن به ورثه

مهریه به عنوان یک حق مالی مستقل برای زن، به محض وقوع عقد نکاح به ملکیت او در می آید و می تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه کند. این حق، با فوت زن ساقط نمی شود. بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، مهریه به محض عقد، به ملکیت زن در می آید و او می تواند هرگونه تصرفی در آن بنماید. زمانی که زنی فوت می کند و در طول حیات خود مهریه اش را دریافت نکرده باشد، این مهریه به عنوان جزئی از ترکه او محسوب شده و به ورثه اش منتقل می گردد. این امر بر اساس ماده ۸۶۸ قانون مدنی که مقرر می دارد: «مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی مستقر نمی شود مگر پس از ادای دیون و واجبات مالی از ترکه متوفی.»، تایید می شود. مهریه نیز به عنوان یک دین بر ذمه شوهر، جزو این دیون محسوب می شود که باید از ترکه پرداخت گردد. بنابراین، می توان مشاهده کرد که فوت زن نه تنها مهریه او را از بین نمی برد، بلکه این حق مالی به عنوان یک میراث به ورثه او منتقل می گردد.

شرط اصلی توارث بین زوجین و به تبع آن تعلق مهریه به ورثه، دائمی بودن عقد نکاح است. ماده ۹۴۰ قانون مدنی به صراحت بیان می کند که: «زوجین در صورتی از یکدیگر ارث می برند که عقد آنها دائمی بوده و مانعی برای ارث بردن آنها موجود نباشد.» در عقد موقت (صیغه)، بر اساس همین ماده قانونی، توارث بین زوجین برقرار نمی شود. با این حال، باید توجه داشت که در عقد موقت نیز مهریه به عنوان یک دین بر ذمه مرد است و حتی اگر زن فوت کند، ورثه او (غیر از شوهر) می توانند این دین را از مرد مطالبه کنند، زیرا این دین از بین نمی رود.

طبقات وراث و سهم هر یک از مهریه زن فوت شده

قانون مدنی ایران در مواد ۸۶۲ و ۸۶۳، ورثه را به طبقات و درجات مختلف تقسیم می کند. با فوت زن، مهریه او که به عنوان جزئی از ترکه او محسوب می شود، طبق این طبقات و درجات میان ورثه تقسیم می گردد. شناسایی ورثه و تعیین سهم هر یک از آنها برای مطالبه مهریه امری بسیار حیاتی است. در ادامه به تفصیل به سهم هر یک از طبقات وراث از مهریه زن متوفی پرداخته می شود:

سهم شوهر از مهریه زن متوفی

شوهر، به عنوان یکی از وراث طبقه اول، از همسر متوفی خود ارث می برد. این ارث شامل مهریه نیز می شود. نحوه تعیین سهم شوهر از مهریه زن متوفی بستگی به وجود یا عدم وجود فرزند برای متوفی دارد:

• در صورتی که زن فوت شده فرزندی نداشته باشد: شوهر یک دوم (نصف) مهریه را به ارث می برد (مستند به ماده ۹۴۰ قانون مدنی).
• در صورتی که زن فوت شده فرزندی داشته باشد (از همین شوهر یا از شوهر قبلی): شوهر یک چهارم مهریه را به ارث می برد (مستند به ماده ۹۴۲ قانون مدنی).

نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که شوهر، بدهکار مهریه همسر متوفی خود است. بنابراین، سهم ارثی که از مهریه به او تعلق می گیرد، در واقع از بدهی او کسر می شود و او مجبور به پرداخت آن بخش به خودش نیست. این موضوع به این معناست که اگر شوهر از مهریه سهم ببرد، به میزان سهم خود، دیگر بدهکار نیست و تنها مابقی مهریه را باید به سایر ورثه پرداخت کند. این مسئله در نظریات مشورتی حقوقی و ماده ۲۲۳ قانون امور حسبی نیز منعکس شده است که مهریه را از دیون ممتاز می داند که باید قبل از تقسیم ترکه و حتی قبل از احتساب سهم الارث شوهر، محاسبه و تسویه شود.

سهم فرزندان از مهریه مادر فوت شده

پس از کسر سهم شوهر از مهریه، باقیمانده آن به فرزندان متوفی می رسد. تقسیم ارث بین فرزندان، طبق قانون مدنی، به این صورت است که پسر دو برابر دختر ارث می برد (ماده ۹۰۷ قانون مدنی). بنابراین، اگر مادری فوت کند و مهریه او هنوز پرداخت نشده باشد، فرزندان می توانند به عنوان ورثه، سهم خود را از مهریه مادرشان مطالبه کنند. این مطالبه اغلب از پدر صورت می گیرد.

یک سناریوی رایج و مهم در این زمینه، مطالبه مهریه مادر فوت شده بعد از فوت پدر است. اگر پدر نیز فوت کرده باشد، فرزندان می توانند مهریه مادرشان را از ترکه پدر مطالبه کنند. این امر حتی در صورتی که پدر ازدواج مجدد کرده باشد و همسر دوم نیز از ترکه او مهریه خود را بخواهد، صادق است. مهریه مادر، همچنان یک دین بر ترکه پدر باقی می ماند و باید قبل از تقسیم ارث بین همسر دوم و سایر وراث، تسویه شود.

سهم پدر و مادر از مهریه زن فوت شده

پدر و مادر متوفی نیز در صورتی که در قید حیات باشند، از مهریه فرزندشان ارث می برند. سهم آنها نیز بستگی به وجود یا عدم وجود فرزند برای زن متوفی دارد:

• در صورت وجود فرزند: هر کدام از پدر و مادر، یک ششم (۱/۶) از مهریه را به ارث می برند (ماده ۹۰۶ قانون مدنی).
• در صورت عدم وجود فرزند: در این حالت، پس از کسر سهم شوهر (یک دوم مهریه)، باقیمانده مهریه بین پدر و مادر تقسیم می شود؛ به طوری که مادر یک سوم و پدر دو سوم از باقیمانده را به ارث می برند.

سایر وراث: شرایط تعلق مهریه

در صورتی که زن متوفی، هیچ یک از وراث طبقه اول (شامل شوهر، فرزند، پدر و مادر) را نداشته باشد، نوبت به وراث طبقه دوم می رسد. وراث طبقه دوم شامل خواهر و برادر متوفی و اولاد آنها، و همچنین پدربزرگ و مادربزرگ متوفی هستند. اگر وراث طبقه اول حضور نداشته باشند، مهریه زن فوت شده بر اساس نسبت های قانونی بین وراث طبقه دوم تقسیم خواهد شد. این موضوع بر اساس مواد ۸۶۲ و ۸۶۳ قانون مدنی که به تفصیل طبقات و درجات وراث را مشخص کرده است، انجام می پذیرد.

مهریه، به عنوان یک حق مالی مسلم و دین ممتاز بر ذمه شوهر، با فوت زن ساقط نمی شود و به طور کامل به ورثه قانونی او منتقل می گردد. این واقعیت حقوقی، بر خلاف تصور رایج برخی افراد، جایگاه مهریه را به عنوان یک دارایی مهم در نظام حقوقی ایران تثبیت می کند.

تفاوت مهریه در عقد دائم و موقت (صیغه) پس از فوت زن

در بررسی تکلیف مهریه پس از فوت زن، لازم است بین عقد دائم و عقد موقت تمایز قائل شویم، چرا که قوانین توارث در این دو نوع عقد متفاوت است. تفاوت اصلی در اینجاست که آیا زوجین از یکدیگر ارث می برند یا خیر.

عقد دائم

در عقد دائم، همانطور که پیشتر ذکر شد، زوجین از یکدیگر ارث می برند. بنابراین، اگر زن در عقد دائم فوت کند و مهریه اش را دریافت نکرده باشد، این مهریه به عنوان جزئی از ترکه او، به تمام ورثه قانونی او از جمله شوهرش، فرزندان، پدر و مادر و سایر طبقات، بر اساس سهم الارث قانونی شان تعلق می گیرد.

عقد موقت (صیغه)

بر اساس ماده ۹۴۰ قانون مدنی، توارث بین زوجین در عقد موقت برقرار نیست. این به آن معناست که در صورت فوت زن در عقد موقت، شوهر از او ارث نمی برد و بالعکس. اما این عدم توارث، تأثیری بر ماهیت مهریه به عنوان یک دین ندارد. مهریه در عقد موقت نیز، به محض جاری شدن عقد و مشخص بودن آن، بر ذمه مرد قرار می گیرد. بنابراین، اگر زن در عقد موقت فوت کند و مهریه اش را دریافت نکرده باشد، این مهریه همچنان یک دین بر عهده مرد باقی می ماند. اما در این حالت، شوهر نمی تواند به عنوان وارث از مهریه سهم ببرد و مهریه به سایر ورثه زن موقت (مانند فرزندان، پدر و مادر، و یا سایر طبقات وراث) تعلق می گیرد و آنها می توانند آن را از مرد مطالبه کنند. به عبارت دیگر، عدم توارث بین زوجین در عقد موقت، تنها سهم شوهر را از مهریه حذف می کند، اما حق سایر ورثه را برای مطالبه مهریه ساقط نمی سازد.

نحوه محاسبه مهریه زن فوت شده: ملاک های قانونی

محاسبه مهریه زن فوت شده، بسته به نوع مهریه (وجه رایج، سکه یا مال معین)، دارای ظرافت های حقوقی خاص خود است. این محاسبات برای اطمینان از حفظ ارزش واقعی مهریه و رعایت حقوق ورثه اهمیت زیادی دارد.

مهریه وجه رایج (پول نقد)

اگر مهریه زن به صورت وجه رایج (مثلاً میلیون ها تومان) تعیین شده باشد، محاسبه آن به نرخ روز انجام می گیرد. این محاسبه بر اساس تغییر شاخص سالیانه قیمت ها صورت می پذیرد تا ارزش واقعی مهریه در طول زمان حفظ شود. ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی و آیین نامه اجرایی آن، این شیوه محاسبه را تایید می کنند. ملاک محاسبه نرخ روز در صورت فوت زن، شاخص سال فوت زن است، نه سالی که ورثه برای مطالبه اقدام می کنند. این نکته بسیار حائز اهمیت است تا از تضییع حقوق ورثه جلوگیری شود.

مثال کاربردی:

فرض کنید مهریه زنی در سال ۱۳۷۵، مبلغ ۵۰۰ هزار تومان وجه نقد تعیین شده است. این زن در سال ۱۴۰۰ فوت کرده و ورثه او در سال ۱۴۰۳ برای مطالبه مهریه اقدام می کنند. برای محاسبه مهریه، از شاخص سال فوت (۱۴۰۰) استفاده می شود. اگر شاخص سال ۱۳۷۵ را ۱۰۰ و شاخص سال ۱۴۰۰ را ۲۰۰۰۰ در نظر بگیریم (این اعداد فرضی هستند و باید از بانک مرکزی استعلام شوند)، محاسبه به این صورت خواهد بود:

پارامتر	مقدار
مهریه اولیه	۵۰۰,۰۰۰ تومان
شاخص سال عقد (۱۳۷۵)	۱۰۰
شاخص سال فوت (۱۴۰۰)	۲۰۰۰۰
فرمول محاسبه	(مهریه اولیه * شاخص سال فوت) / شاخص سال عقد
مهریه به نرخ روز	(۵۰۰,۰۰۰ * ۲۰۰۰۰) / ۱۰۰ = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان

در این صورت، مهریه به نرخ روز ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود که ورثه می توانند آن را مطالبه کنند. این مثال نشان می دهد که چگونه ارزش پول نقد با گذشت زمان و تورم تعدیل می شود.

مهریه سکه، طلا یا مال معین

اگر مهریه زن به صورت سکه بهار آزادی، طلا (مثلاً وزن مشخصی از طلا) یا یک مال معین (مثل یک قطعه زمین یا یک واحد آپارتمان) تعیین شده باشد، ورثه می توانند عین آن مال یا در صورت عدم امکان عین، قیمت روز آن را مطالبه کنند. در مورد سکه و طلا، به دلیل ذات با ارزش آنها، تغییرات تورم به طور طبیعی در قیمت آنها منعکس می شود و نیاز به شاخص گذاری پیچیده وجه نقد نیست.

تکلیف مهریه در صورت فوت زن قبل از نزدیکی (دخول)

یک نکته حقوقی مهم دیگر، وضعیت مهریه در صورتی است که زن قبل از نزدیکی (دخول) فوت کرده باشد. بر اساس ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی: «هرگاه شوهر قبل از دخول زن خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهریه است و اگر شوهر فوت کند، زن مستحق تمام مهریه است.» اما این ماده صرفاً به فوت شوهر اشاره دارد. در مورد فوت زن قبل از دخول، رویه قضایی و نظرات حقوقی نشان می دهد که در این حالت، نصف مهریه به ورثه زن تعلق می گیرد. دلیل این امر این است که عقد نکاح هنوز به طور کامل محقق نشده و حق مهریه به طور کامل استقرار نیافته است.

فرآیند پرداخت و مطالبه مهریه بعد از فوت زن

پس از فوت زن، مسئولیت پرداخت مهریه بر عهده شوهر باقی می ماند. ورثه زن برای مطالبه این حق مالی، باید فرآیند قانونی مشخصی را طی کنند.

مسئولیت پرداخت

شوهر، یا در صورت فوت او، ترکه و اموال به جا مانده از شوهر، مسئول پرداخت مهریه زن متوفی است. این دین، از جمله دیون ممتاز محسوب می شود و باید قبل از تقسیم سایر اموال متوفی (شوهر) میان ورثه، تسویه گردد.

اقدام قانونی

ورثه زن می توانند با مراجعه به دادگاه خانواده، دادخواست مطالبه مهریه را علیه شوهر (یا در صورت فوت او، علیه ورثه او از محل ترکه) طرح کنند. دادگاه پس از بررسی مدارک و احراز صحت ادعا، حکم به پرداخت مهریه صادر خواهد کرد.

مدارک لازم برای مطالبه مهریه پس از فوت زن

برای پیگیری قانونی و مطالبه مهریه زن فوت شده، ورثه باید مدارک زیر را تهیه و به دادگاه ارائه دهند:

1. گواهی حصر وراثت: این سند رسمی و حیاتی، توسط شورای حل اختلاف صادر می شود و هویت و نسبت ورثه قانونی متوفی و سهم الارث هر یک را به طور دقیق مشخص می کند. بدون این گواهی، امکان مطالبه مهریه وجود نخواهد داشت.
2. عقدنامه (سند ازدواج): این سند رسمی، که در زمان ازدواج تنظیم شده است، اثبات کننده رابطه زوجیت و مهمتر از آن، حاوی اطلاعات دقیق مهریه و میزان آن است.
3. گواهی فوت زن: سندی که زمان و تاریخ دقیق فوت زن را تایید می کند.
4. مدارک شناسایی ورثه: شامل شناسنامه و کارت ملی تمامی ورثه ای که قصد مطالبه مهریه را دارند.
5. دادخواست حقوقی: دادخواستی که توسط وکیل یا خود ورثه تنظیم شده و در آن درخواست مطالبه مهریه به همراه مستندات ارائه می گردد.
6. اسناد اثبات مالکیت مهریه (در صورت لزوم): اگر مهریه مال معین (مانند ملک) باشد، اسناد مالکیت مربوط به آن مال نیز باید ارائه شود.

آیا مهریه بعد از فوت زن قسطی پرداخت می شود؟

بله، امکان تقسیط مهریه پس از فوت زن نیز وجود دارد. در صورتی که شوهر توانایی مالی برای پرداخت یکجای تمام مهریه را نداشته باشد، می تواند به دادگاه، درخواست اعسار از پرداخت مهریه ارائه دهد. دادگاه پس از بررسی وضعیت مالی شوهر و احراز اعسار او، می تواند حکم به تقسیط مهریه صادر کند. در این حالت، شوهر موظف است مهریه را به صورت اقساط و در بازه های زمانی مشخص به ورثه زن پرداخت کند. این امر نیز برای حفظ حقوق ورثه و در عین حال، در نظر گرفتن توان مالی بدهکار است.

مطالبه مهریه پس از فوت زن، فرآیندی قانونی است که نیازمند مدارکی دقیق و پیگیری مستمر است. از گواهی حصر وراثت گرفته تا عقدنامه و گواهی فوت، هر یک از این اسناد نقش کلیدی در احراز حق ورثه و موفقیت در پرونده ایفا می کنند.

تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه پس از فوت زن

نوع مهریه، چه عندالمطالبه باشد و چه عندالاستطاعه، پس از فوت زن نیز بر نحوه مطالبه آن توسط ورثه تاثیرگذار است.

مهریه عندالمطالبه

مهریه عندالمطالبه به این معناست که زن (و پس از فوت او، ورثه او) هر زمان که بخواهد، می تواند آن را از شوهر مطالبه کند و شوهر موظف به پرداخت فوری آن است، مگر اینکه اعسار او ثابت شود. پس از فوت زن نیز، ورثه او می توانند در هر زمانی این مهریه را از شوهر مطالبه کنند و شوهر باید آن را بپردازد. تنها در صورت اثبات عدم توانایی مالی (اعسار)، دادگاه می تواند حکم به تقسیط دهد.

مهریه عندالاستطاعه

مهریه عندالاستطاعه نوعی از مهریه است که پرداخت آن از سوی شوهر، منوط به توانایی مالی اوست. یعنی زن (و پس از فوت او، ورثه او) تنها زمانی می تواند مهریه را مطالبه کند که ثابت شود شوهر توانایی مالی لازم برای پرداخت آن را دارد. پس از فوت زن نیز، حق مطالبه مهریه عندالاستطاعه به ورثه منتقل می شود، اما مطالبه آن همچنان منوط به اثبات توانایی مالی شوهر است. به عبارت دیگر، ورثه باید به دادگاه ثابت کنند که شوهر از نظر مالی متمکن است تا بتوانند حکم به پرداخت مهریه را دریافت کنند. اما مهم است که بدانیم حق مطالبه مهریه ساقط نمی شود، بلکه شرایط مطالبه آن کمی متفاوت است.

سناریوهای خاص: مهریه مادر فوت شده بعد از فوت پدر

گاهی اوقات شرایط پیچیده تری به وجود می آید؛ مثلاً ممکن است علاوه بر مادر، پدر نیز فوت کرده باشد. در این حالت، تکلیف مهریه مادر فوت شده برای فرزندان چگونه خواهد بود؟

همانطور که قبلاً اشاره شد، مهریه مادر، یک حق مالی و جزئی از ترکه اوست که پس از فوت به ورثه منتقل می شود. اگر مادر فوت کرده باشد و مهریه اش را دریافت نکرده باشد، و سپس پدر (شوهر) نیز فوت کند، مهریه مادر همچنان یک دین بر ذمه پدر محسوب می شود که باید از ترکه او پرداخت شود. فرزندان می توانند به عنوان ورثه مادر، مهریه او را از ترکه پدر مطالبه کنند.

این سناریو زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که پدر پس از فوت همسر اول (مادر فرزندان)، مجدداً ازدواج کرده و همسر دومی اختیار کرده باشد. در این حالت، همسر دوم نیز ممکن است از ترکه پدر مهریه خود را مطالبه کند. اما نکته مهم این است که مهریه همسر اول (مادر) که یک دین ممتاز بر ذمه پدر بوده است، باید قبل از تقسیم ترکه و قبل از پرداخت مهریه همسر دوم و سایر دیون، تسویه شود. به عبارت دیگر، فرزندان حق دارند مهریه مادرشان را از اموال به جا مانده از پدر، حتی اگر او همسر دیگری داشته باشد، مطالبه کنند و این حق از بین نمی رود.

اگر نیز مادر ازدواج مجدد کرده باشد و از همسر دومش مهریه ای طلبکار باشد و سپس همسر دوم نیز فوت کند، فرزندان مادر می توانند مهریه او را از ترکه همسر دوم (ناپدری) مطالبه کنند. این مسئله نشان دهنده پایداری حق مهریه و امکان مطالبه آن توسط ورثه در شرایط مختلف است.

اهمیت مشاوره حقوقی در پرونده های مهریه بعد از فوت

موضوع مهریه بعد از فوت زن، همانطور که تشریح شد، دارای ابعاد حقوقی پیچیده و ظرافت های خاصی است. مسائل مربوط به شناسایی ورثه، تعیین سهم الارث هر یک، نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز، و فرآیندهای قضایی مطالبه، همگی نیازمند دانش تخصصی و تجربه حقوقی هستند.

در چنین شرایطی، دریافت مشاوره از یک وکیل خانواده متخصص می تواند گامی بسیار ضروری و هوشمندانه باشد. یک وکیل مجرب می تواند:

1. راهنمایی حقوقی دقیق: با توجه به جزئیات پرونده و شرایط خاص خانواده، راهنمایی های حقوقی دقیق و مستند ارائه دهد.
2. کمک در جمع آوری مدارک: به ورثه در تهیه و تکمیل تمامی مدارک لازم، از جمله گواهی حصر وراثت و عقدنامه، کمک کند.
3. تنظیم صحیح دادخواست: دادخواست مطالبه مهریه را به صورت قانونی و بدون نقص تنظیم نماید تا از اتلاف وقت و انرژی در فرآیند قضایی جلوگیری شود.
4. پیگیری قضایی: تمامی مراحل پرونده را در دادگاه پیگیری کند و از حقوق ورثه در برابر شوهر یا سایر طرفین دفاع نماید.
5. آگاهی بخشی: ورثه را از حقوق و تکالیف خود آگاه سازد و از هرگونه تضییع حق جلوگیری کند.

ورثه اغلب در شرایط روحی دشواری قرار دارند و آشنایی کافی با اصطلاحات و فرآیندهای قانونی ندارند. وکیل می تواند به عنوان یک راهنما و حامی، این بار سنگین را از دوش آنها بردارد و اطمینان حاصل کند که حقوق قانونی متوفی به درستی به ورثه منتقل می شود. در نهایت، مشاوره حقوقی تخصصی به جلوگیری از خطاهای احتمالی، سرعت بخشیدن به فرآیند و رسیدن به نتیجه مطلوب کمک شایانی خواهد کرد.

نتیجه گیری

مسئله بعد از فوت زن مهریه به کی میرسه یکی از مهم ترین و حساس ترین موضوعات در حوزه حقوق خانواده و ارث است که همواره پرسش ها و ابهامات زیادی را به همراه دارد. در این مقاله به تفصیل بررسی شد که مهریه، به عنوان یک حق مالی مسلم و دین ممتاز بر ذمه شوهر، با فوت زن ساقط نمی شود و به طور کامل به ورثه قانونی او منتقل می گردد. این امر با استناد به مواد قانونی از جمله ماده ۱۰۸۲ و ۹۴۰ قانون مدنی تایید شده است.

تقسیم مهریه بین ورثه، از جمله شوهر، فرزندان و پدر و مادر، بر اساس طبقات و درجات ارث و با رعایت سهام قانونی هر یک صورت می پذیرد. در این میان، نحوه محاسبه مهریه وجه رایج به نرخ روز (با ملاک قرار دادن شاخص سال فوت زن) و تفاوت های مهریه در عقد دائم و موقت از جمله نکات کلیدی محسوب می شوند. همچنین، فرآیند مطالبه مهریه نیازمند مدارکی دقیق از جمله گواهی حصر وراثت و عقدنامه است و امکان تقسیط آن در صورت اثبات اعسار شوهر وجود دارد. در نهایت، با توجه به پیچیدگی های قانونی و حساسیت موضوع، توصیه اکید می شود که افراد درگیر با این مسئله از مشاوره حقوقی تخصصی بهره مند شوند تا از تضییع حقوق خود جلوگیری کرده و مراحل قانونی را با اطمینان خاطر طی کنند.