ناقوس مرگ – دکتر شهاب
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا همان ناتو، این هفته در حالی هفتادوپنجمین سالگرد خود را جشن می گیرد که ظاهرا از زاویه نگاه بیرونی، در وسیع ترین و متحدترین دوران خود به سر می برد اما در داخل ساختمان بدنام مقر مرکزی این سازمان در بروکسل، رهبران ناتو هیچگاه تا این حد از ادامه بقای آن ناامید نبوده اند.
به گزارش دکتر شهاب، وطن امروز در سرمقاله خود به قلم شروین طاهری نوشت: سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا همان ناتو، این هفته در حالی هفتادوپنجمین سالگرد خود را جشن می گیرد که ظاهرا از زاویه نگاه بیرونی، در وسیع ترین و متحدترین دوران خود به سر می برد اما در داخل ساختمان بدنام مقر مرکزی این سازمان در بروکسل، رهبران ناتو هیچگاه تا این حد از ادامه بقای آن ناامید نبوده اند. آنها صدای پای ترامپ را ناقوس پایان کار خود می دانند اما دلایل متعددی وجود دارد که خود اروپایی ها پیش از ترامپ، از شر یک ناتوی ناتوان خلاص خواهند شد. اسناد تاسیس این سازمان در چنین هفته ای سال 1949 در واشنگتن امضا شد. ناتو طی 3 ربع قرن چنان در چشم انداز بین المللی جا افتاده که هیچ یک از تحولات ژیوپلیتیک و بحران های اخیر ناشی از جنگ سرد، فروپاشی بلوک شرق، جنگ های داخلی اروپا در بالکان و اوکراین و تهدیدات تروریستی آن را متزلزل نکرد. قاعدتا این بلوک باید پس از فروپاشی شوروی، ماموریت خود را در دفاع از جهان به اصطلاح آزاد در برابر تهدید کمونیستی پایان می داد اما غرب تصمیم گرفت ابزاری را که اینقدر خوب کار کرده بود برای تداوم سلطه جهانی اش حفظ کند.
با این حال نقطه ضعف کانونی ناتو همواره در قلب آن باقی ماند: ایالات متحده ای که همواره به اروپای متحد به چشم تهدید می نگرد. به عبارت دیگر کلانتر اصلی ناتو در واشنگتن که همچنان بیش از نصف بودجه 2 میلیارد دلاری این سازمان را تامین کرده و فرماندهی عالی مقر بروکسل را در اختیار دارد، از روز اول هم بر آن نبوده که ضامن صلح در اروپا باشد، بویژه که روسیه، رقیب هژمونیکش خود بخش شرقی اروپا را تشکیل می دهد.
خطرناک تر از شعار «اول آمریکا»ی ترامپ برای ناتو اما اولویت یافتن سیاست نظر به شرق پنتاگون برای خفه کردن اژدهای چین است که چه بایدن بماند یا ترامپ بیاید، در هر حال باعث می شود یانکی ها، اروپای طفیلی را به حال خود رها کنند تا به عصر جنگ های فاشیستی و صلیبی بازگردد. به همین دلیل با اینکه سران ناتو در جشن 75 سالگی با قهقهه های خود سعی در حفظ ظاهر دارند اما در واقع از مرگ سازمان در 7-76 سالگی وحشت کرده اند.
اروپایی ها فراموش نکرده اند آخرین باری که سران ناتو، چنین مستانه پایکوبی کردند، در نشست سالانه 2016 در ترکیه بود و اصلا شگون نداشت: اردوغان نجات یافته از کودتا سر ناسازگاری گذاشت، روسیه و متحدانش در جنگ سوریه پیروز شدند و پوتین به اوکراین لشکر کشید.
امروز روی کاغذ، ناتو با اضافه شدن سوید و فنلاند، کمربند سراسری شرقی اش را از بالا تا پایین اروپا در مقابل خرس سیبری خشمگین مستحکم ساخته و چشم انداز موفقی برای توسعه جناح شرقی با نفوذ به حیاط خلوت های سابق روس ها در شرق اروپا و قفقاز دارد ولی در عمل، جنازه نیمه جان اوکراین زیر چنگال روسیه مقتدر جلوی چشم آنهاست و خوره فاشیسم در سراسر قلمروی لیبرال به جان شان افتاده که به نوبه خود رشد دیگر گونه های رادیکالیسم قومیتی و مذهبی را دامن می زند. آخرین نمونه ها گسترش موج یهودی ستیزی و همچنین ظهور فرقه سلفی جدیدی است که ارزش های نازی را سرلوحه خود قرار داده است. با این اوصاف در داخل «اتحادیه اروپایی» این عنوان رسمی سرابی بیش نیست. در چنین شرایطی با توجه به حضور مستقیم نظامی و امنیتی آمریکایی ها در اروپای شرقی و مدیترانه ای، نقش رهبری آلمان و فرانسه هم در اتحادیه و طبیعتا در چارچوب ناتو زیر سوال رفته است. این است که آنها به دنبال جبران مافات هستند. کافی است در اخباری که این روزها از رم، پاریس و برلین به گوش می رسد و حتی پیش از دوباره روی کار آمدن مفروض دونالد ترامپ در کاخ سفید، احتمال تشکیل ارتش متحد اروپا به جای ناتو را زمزمه می کنند، دقیق شویم.
از زمستان گذشته که آنتونیو تاجانی، وزیر خارجه دولت راستگرای ایتالیا در مصاحبه با روزنامه لا استامپا، صریحا خواستار تشکیل ارتش اتحادیه اروپایی به منظور حفظ صلح و جلوگیری از جنگ شد، حنای ناتو در محافل سیاسی اروپای غربی – البته جز بریتانیا – چنان رنگ باخته که رفته رفته شاهد شکسته شدن سکوت رسانه های اروپای به اصطلاح آزاد درباره ماهیت آمریکایی این سازمان هستیم. بعید است شعارهایی از جنس آنچه بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا در مورد عضویت اوکراین در ناتو سر داد، باعث شود افکار عمومی اروپایی، بدبینی کاملا منطقی خود درباره کارآیی ناتو در راستای اهداف اعلامی اش یعنی «ایجاد بازدارندگی در مقابل حمله خارجی و حفظ صلح در پهنه اروپا در کنار تامین امنیت حداکثری در این قاره» را کنار بگذارند.
ادعای وزیر خارجه دولت بایدن چنان پوچ است که حتی اصول خود ناتو را زیر سوال می برد؛ یعنی هر کشوری که می خواهد عضو این پیمان امنیت جمعی شود، باید شاخصه های مناسب امنیتی و نظامی داشته باشد. اوکراین ورشکسته و تحت اشغال روسیه با ارتش فروپاشیده اش، همین حالا که عضو ناتو نیست، هزینه های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی سنگینی روی دست اعضا گذاشته و رسما از آنها باج می گیرد.
طبیعی است باند مافیایی دست نشانده واشنگتن در کی یف، در صورت عضویت رسمی در ناتو، تبدیل به ولی نعمت کشورهای اتحادیه اروپایی خواهد شد و این برای آنها قابل تحمل نیست. فیودور لوکیانف، مدیر هیات رییسه شورای سیاست خارجی و دفاعی روسیه در مقاله ای که اخیرا در تارنمای روسیه در امور جهانی منتشر کرده ، با اشاره به خلق و خوی پیچیده هیات های حاکمه آمریکایی و اروپایی، این نکته را مطرح می کند که بختک بازگشت ترامپ که به جان ناتو افتاده، در اصل کابوسی است که ریشه در تناقضات ساختاری حاکمیت در 2 سوی آتلانتیک دارد.
او می نویسد: در داخل ناتو، اکنون تصور می شود منبع اصلی خطر نه یک دشمن (روسیه) بلکه یک متحد اصلی (ایالات متحده) است. کشمکش های سیاسی داخلی آمریکا – که قربانی اصلی آن تاکنون کمک های نظامی به اوکراین بوده است – و احتمال بازگشت ترامپ به کاخ سفید، کشورهای اروپای غربی را وادار می کند امری غیرقابل تصور را در نظر بگیرند: آیا ایالات متحده ناتو را به کلی کنار می گذارد و اولویت های خود را تغییر می دهد؟ به هر حال، کاهش علاقه واشنگتن به دنیای قدیم ناهنجاری مختص ترامپیسم نیست، بلکه روندی ثابت از ابتدای قرن حاضر است، حتی اگر این رییس جمهور سابق مریخی آمریکا بخواهد از ناتو کناره گیری کند به اختیار خودش نیست. ترامپ عموما بر چیز دیگری متمرکز است یعنی از دیدگاه او، هر راهبرد کلان باید به عنوان تعرفه خدمات، پول، ترجیحا به معنای واقعی کلمه را به همراه داشته باشد. از این رو او از ناتو و متحدان آسیای شرقی می خواهد بیشتر برای دفاع خود هزینه کنند تا آمریکایی ها از این طریق بار بودجه دولت خود را کاهش دهند».
واقعیت این است که تضاد بین ماهیت آتلانتیکی – به مفهوم ژیوپلیتیک اقیانوس اطلسی کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی- و ماهیت فراقاره ای اهداف ناتو همواره حل نشده باقی ماند.
در عین حال دنیای ما دیگر دنیای دهه 1990 یعنی ماه عسل ناتو نیست. در دوران اوج جهانی سازی، احساس می شد مهم ترین ابزارها نظامی نیستند و ابزارهای نفوذ اقتصادی و اجتماعی به مراتب مولدترند. حالا اما صحنه جهانی به سمت نظامی سازی و تشدید درگیری های بزرگ می رود.
آمریکا، چین را رقیب راهبردی خود برمی شمارد و این مستلزم جهانی شدن ناتو و گسترش عملیات های فراتر از حوزه اقیانوس اطلس است. در مقابل اروپای غربی همچنان چین را به عنوان یک شریک سودمند و نه یک تهدید نگاه می کند و رفتن ناتو به آسیا در چارچوب یک موضع مشترک با آمریکا، اتحادیه اروپایی را تضعیف می کند.
این بلوک طبق تاریخ و اساسنامه خودش، در خدمت منافع ژیوپلیتیک «غرب جمعی» است در حالی که دنیای یکپارچه بر اساس اصول جهانی سازی لیبرال از بین رفته است. تشکیلات غربی مثل ناتو دیگر نمی توانند ادعا کنند با دخالت در آسیا به دنبال تامین منافع تمام دنیا هستند.
به این ترتیب ناتو دیگر یک معامله برد – برد بین آمریکا و اروپا نیست بلکه نوعی تعهد بی فایده است که به طلاق منجر می شود.
پایان خبر دکتر شهاب
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "ناقوس مرگ – دکتر شهاب" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "ناقوس مرگ – دکتر شهاب"، کلیک کنید.