دزد شدیم؛ دنبال دانلود غیر قانونی هستیم، نماز هم می خوانیم!

نشست «آسیب شناسی موسیقی در سال های پس از انقلاب» ساعاتی پیش (28 فروردین ماه) با حضور رضا مهدوی (آهنگساز و پژوهشگر موسیقی) و دکتر مسعود کوثری (استاد دانشگاه تهران) برگزار شد.

به گزارش دکتر شهاب، در ابتدای این نشست، مسعود کوثری درباره وضعیت موسیقی در سال 1357، موسیقی کاباره ای، کوچه بازاری، گل هایی ملی و پاپ صحبت کرد و اذعان کرد: در سال های اخیر در موسیقی سمفونیک دچار فروپاشی شدیم.

او ادامه داد: بازار اقتصادی و سیاست های هنری دولت های بعد از انقلاب اسلامی چندان پر رونق نیست و در این زمینه مقصر بوده اند. ما در مدیریت موسیقی ایران نتوانستیم به اقتصاد موسیقی سر و سامان دهیم و به دلیل همین اقتصاد کوچک، بسیاری از استعدادها فرصت بروز ندارند. در موسیقی خانواده گرایی و مهاجرت پنهان نیز زیاد داریم که گاهی برخی هنرمندان ما مجبور می شوند، مهاجرت و ترک وطن را بپذیرند.

صدا و سیما پول های میلیونی به خوانندگانی می دهد که حتی زحمت خواندن به خودشان نمی دهند

رضا مهدوی نیز در ابتدای صحبت های خود با اشاره به عملیات «وعده صادق» در چند روز گذشته گفت: موسیقیدان در این واکنش مهم نظام باید کار خودش را نشان دهد؛ چرا الان هنرمند ما در سکوت است؟ اگر هنرمندان مثل نظامی ها جواب دندان شکن ندهند، قافیه را باخته اند؛ منظورم واکنشی است مثل کارهای فرهنگی شهید آوینی که کارستان می کرد.

او ادامه داد: امروز صدا و سیمای ما پول های میلیونی به خوانندگانی می دهد که حتی زحمت خواندن به خودشان نمی دهند و پلی بک می کنند. اگر شهید آوینی زنده بود این وضعیت را برنمی تابید. او واقعا موسیقی شناس بود.

این هنرمند در بخش دیگری از سخنانش گفت: ما دهه 60 پرباری برای موسیقی بعد از انقلاب اسلامی داشتیم. چهره هایی آمدند و جانانه با وجود محدودیت ها کار کردند؛ هرچند که برخی محدودیت ها را برنتابیدند و رفتند و برخی خودی ها که از بیگانه بدترند، به آنها بی مهری کردند. جناب استاد میرزاده نابغه موسیقی بود؛ بیش از 70 درصد از موسیقی جنگ و انقلاب را تنظیم کرد اما هیچ وقت اسمش جایی نیامد و حقوقی هم نمی گرفت اما هیچ وقت از او تجلیل نشد. اسفندیار قره باغی قبل از انقلاب قرار بود در ایتالیا اپرا بخواند اما چون انقلابی بود، ماند و غیر از سرودهای انقلابی نخواند اما هیچ وقت در جشنواره فجر از او تجلیل نشد. این بی مهری ها باعث شد، بعد از دهه 70 مسیر را گم کنیم.

مهدوی تاکید کرد: موسیقیدانان قبل انقلاب اسلامی، همان وفادارترین موسیقیدانان بعد از انقلاب اسلامی بودند، اما بی مهری دیدند. ما از بعد از دولت سازندگی به موسیقی ای چسبیدیم که اهالی اش با زیر ابرو برداشتن و شلوار پاره درآمد میلیاردی کسب کردند.

این پژوهشگر با اشاره به کم کاری متولیان موسیقی در برهه زمانی فعلی اظهار کرد: گروه تنبورنوازان که قطعه «مردان خدا» را به اذن امام (ره) زنده در تلویزیون اجرا کردند، الان کجا هستند؟ این گروه چه شد؟

ما نسل جوان را از دست دادیم

بخش دیگری از این نشست به عوامل حذف برخی گونه های موسیقی مثل موسیقی گل هایی اختصاص داشت که مسعود کوثری در این باره توضیح داد: یکی از دلایلش این است که مرکز حفظ و اشاعه با نگاهی اگزوتیک و موزه ای درست شد و این روحیه در افراد وجود داشت. نکته دوم اینکه یک نوع خصلت خانقاهی در سبک آموزش مرکز حفظ و اشاعه وجود داشت و روحیه اهل اخوت در این افراد دیده شد که در نهایت هم خیلی ها مثل زنده یاد لطفی نتوانستند با آن کنار بیایند و از مرکز بیرون آمدند. نکته سوم اینکه تعریف مشخصی از سنت وجود نداشت. خود سنت در ارتباط با مدرنیته پیدا شده است. تعریف درستی از موسیقی سنتی وجود نداشته است و خود اهالی مرکز حفظ و اشاعه نتوانستند چندان شکوفا شوند.

این استاد دانشگاه درباره وضعیت فعلی موسیقی پاپ نیز گفت: موسیقی در جهان وارد مراحل جدیدی شده است که با گذشته بسیار متفاوت است. ما بهره موسیقیدانان تا سال 57 را بردیم اما نتوانستیم، استفاده کنیم. ما نسل جوان را از دست دادیم. آمدیم موسیقی را درست کردیم و آدم میانسال جذب کردیم. نسل جوان از دست ما در رفت و ذایقه اش عوض شد. در عرصه موسیقی مدیران لایقی داشتیم که شیوه مدیریتشان آنها را ناکارآمد کرده بود. محدودیت هایی که به آنها اعمال شده بود، نمی گذاشت تمام و کمال کار کنند.

یادمان باشد، «پول» تولید هنر نمی کند

رضا مهدوی نیز در این باره با بیان مثالی گفت: آقای سراج سال60 اثری را با حوزه هنری تولید کردند که 15 دقیقه بود و سال ها مداوم از رسانه ملی پخش می شد اما دیگر رسانه آن را پخش نمی کند. آیا دست هایی در کار است یا آگاه نیستند؟ شاید هم به اشتباه فکر می کنند زمانش گذشته است! اگر همچین فکری دارند پس باید مولانا پژوهی را هم کنار بگذارند. سنت یعنی اصول! در همین حوزه هنری زمانی که هییتی اداره می شد، آثار خوب بیرون می آمد اما از وقتی تبدیل به سازمان اداری شد، ساز و کار تغییر کرد. یادمان باشد، «پول» تولید هنر نمی کند.

مهدوی تصریح کرد: دزد شدیم؛ دنبال دانلود غیر قانونی هستیم؛ نماز هم می خوانیم!

مدیران ما برده ستاره ها شده اند!

او در بخش دیگری از سخنانش درباره نحوه مدیریت فعلی موسیقی اظهار کرد: مدیران ما برده ستاره ها شده اند. در نوروز چهره های سینمایی را با میلیون ها پول دعوت می کنند اما در این برهه تاریخی و بعد از عملیات مهم «وعده صادق» که بیانگر اقتدار نظامیان و مهندسان ایرانی است، «باز هوای وطنم آرزوست» را پخش نمی کند!

مهدوی معتقد است: ما برنامه های تخصصی را تعطیل کردیم اما جشنواره هایی برگزار می کنیم که رسما «شو» هستند. الان فقط شرکت ها و موسسات موسیقی آمده اند و می گویند خواننده روی صحنه چه بخواند و چه بپوشد؟ کنسرتشان هم پر می شود؛ چون برای خواننده شان در اتوبان بیلبورد می گیرند اما کسی برای موسیقی دستگاهی این کار را نمی کند. متاسفانه مدیریت های موسیقی در ایران «پول» را انتخاب کردند.

مسعود کوثری نیز در بخش دیگری از این نشست درباره نسبت موسیقی فعلی به انقلاب اسلامی گفت: بهتر است به جای رابطه موسیقی با انقلاب راجع به رابطه موسیقی با فرهنگ ایران صحبت کنیم. ما هیچ تصویری از رابطه موسیقی با فرهنگ نداریم. بهتر است یک بازنگری در این باره انجام شود.

در حق ایرج «کم لطفی» شد

رضا مهدوی نیز در همین باره گفت: در حق برخی هنرمندانمان کم لطفی کردیم؛ مثلا در حق ایرج کم لطفی شد. اگر سال ها به انزوا نمی رفت، زودتر پا به عرصه می گذاشت، درجه سه ها درجه یک نمی شدند. مدیریت یکپارچه راهکار ماست. این همه وقت گذاشتند و سند موسیقی نوشتند، حالا یک عده می گویند اجرا نمی کنیم. عده ای از بزرگان موسیقی می گویند چرا با ما درباره سند مشورت نشد؟ خب چرا مشورت نکردند؟

مسعود کوثری نیز درباره سند موسیقی اظهار کرد: سندنویسی هیچ فایده ای ندارد. ما صدها سند و شورا درست کردیم و هیچ وقت راه به جایی نبردیم؛ پیش از هرچیزی باید صداهای مختلف را در ایران بشنویم و آن را لحاظ کنیم.

پایان خبر دکتر شهاب